Top 10 prijswinnende boeken: deze zijn bekroond
De ontdekking van de hemel – Harry Mulisch
We trappen deze lijst van 10 best bekroonde Nederlandstalige boeken af met een klassieker. Iconisch schrijver Harry Mulisch beschouwt ‘De ontdekking van de hemel’ als kroon op zijn werk. Is de mensheid, met al haar ontwikkelingen, in staat om de hemel te begrijpen? Is de hemel wel datgene waar al eeuwenlang in wordt geloofd?
‘De ontdekking van de hemel’ wordt veelal omschreven als totaalroman. Psychologie en filosofie komen vlekkeloos samen in een monumentaal stuk, waarin ontwikkeling van tijd en ruimte de lezer meeneemt in een waar mysteriespel.
Het boek werd gepubliceerd in 199In het jaar daarop won het de Multatuliprijs, de Mekka-prijs en werd het genomineerd voor de AKO Literatuurprijs en NS Publieksprijs. ‘De ontdekking van de hemel’ in 2007 verkozen tot beste Nederlandstalige boek aller tijden.
Het huis van de moskee – Kader Abdolah
De leiding in Iran wordt radicaler omtrent geloofskwesties. De oude tradities waar men in Senedjan veel waarde aan hecht, komen onder druk te staan. Als belangrijkste man van de provincie Senedjan is het aan Aga Djan om de gemeenschap tot rust te wanen. Hij ontdekt dat zijn opvolger, neefje Shahbal, wél voorstander is van de vernieuwingen. Weet Aga Djan het hoofd koel te houden als ook andere landen zich met de strijd gaan bemoeien?
Kader Abdolah was positief verrast toen tijdens de Boekenweek 2007 zijn boek als tweede beste Nederlandse roman werd bestempeld. ‘Het huis van de moskee’ is volgens hem – tot dusver – zijn absolute hoogtepunt als schrijver.
Het Diner – Herman Koch
Een koppel echtparen besluiten te gaan uit eten. Tijdens het diner wordt er gepraat over werk, media, vakantie, et cetera. Beide echtparen zorgen er echter voor dat er niet over de kinderen zal worden gesproken. De puberzoons hebben samen iets gedaan wat niet alleen hun toekomstplannen kan dwarsbomen, maar ook die van hun ouders.
In 2009 ontving Herman Koch de NS Publieksprijs, om maar aan te geven dat er sprake was van een positief ontvangst. ‘Het Diner’ is inmiddels in 37 landen uitgegeven en valt in 33 talen te lezen. Het boek is verfilmd in drie verschillende talen: Nederlands, Italiaans en Amerikaans.
De avonden – Gerard Reve
‘De avonden’ is bijna niet meer weg te denken uit de Nederlandse literatuur. Het verhaal beschrijft – in tien dagen – het effect van de nasleep van een oorlog. De emotionele put dient als bewustwording van het effect van een oorlog. Hoe de oorlog na afloop bij velen illusie, toekomstdromen en inspiratie doodde. Over hoe het bidden tot een hogere macht de mens staande heeft weten te houden.
De debuutroman van Gerard Reve heeft heel wat losgemaakt bij lezers. Nog datzelfde jaar werd het boek bekroond met de Reine Prinsen Geerlingsprijs. Tevens het eerste boek dat de prijs ontving. In 2007 werd ‘De avonden’ opgenomen in de top 10 beste Nederlandse romans ooit geschreven.
Hersenschimmen – J. Bernlef
Maarten Klein begint steeds minder grip te krijgen op de wereld om hem heen. ‘Hersenschimmen’ vertelt het verhaal van dementie en de gepaarde eenzaamheid. De gepensioneerde Maarten maakt zich klaar voor een werkdag, omdat hij heden en verleden slecht uit elkaar kan houden. In dit boek weten zowel Maarten, zijn vrouw Vera en de lezer dat de liefde een tragisch einde te wachten staat.
Schrijver H.J. Marsman heeft onder pseudoniem J. Bernlef meerdere prijzen en nominaties in ontvangst mogen nemen. Een paar jaar na publicatie van ‘Hersenschimmen’ won hij het Mind Book of the Year Award (1988) en de Diepzee-prijs (1989).
De avond is ongemak – Marieke Lucas Rijneveld
Vlak voor Kerstmis verdrinkt Matthies tijdens het schaatsen. Hij was het oudste kind binnen een boerengezin. ‘De avond is ongemak’ neemt ons mee in hoe een ieder het verlies van Matthies zich meedraagt. Door de focus op het eigen verdriet, verliest het gezin elkaars welzijn uit het oog.
Het meeslepende verhaal heeft diverse prijzen op haar naam staan. ‘De avond is ongemak’ is in 2019 bekroond met de ANV Debutantenprijs. Het jaar daarvoor is het genomineerd voor meerdere prijzen, waaronder de Hebban Debuutprijs en de Libris Literatuurprijs. Het boek is vertaald, de Engelstalige variant heeft in 2020 de International Booker Prize gewonnen.
Cliënt E. Busken – Jeroen Brouwers
E. Busken zit roerloos in zijn rolstoel. Met tegenzin verblijft hij in een verzorgingscentrum. Om zich heen ziet hij van alles gebeuren, waar hij zijn commentaar daarop verzwijgt. Hij ziet zichzelf als ‘hoger’ ten opzichte van medecliënten en voelt zich totaal niet op zijn plek.
In ‘Cliënt E. Busken’ wordt de gedachtegang van E. Busken op fantastische wijze beschreven. Jeroen Brouwers weet van hoofdpersoon E. Busken een iconische persoonlijkheid te maken, verweven in een hilarische roman.
Dit zijn de namen – Tommy Wieringa
Winterdag worden er vluchtelingen gespot in de Michailopol. Hun aanwezigheid speelt op de zenuwen van inwoners. Als er in hun bagage bewijsmateriaal van een gruwelijke misdaad wordt gevonden, verdiept commissaris Pontus Beg zich in zijn onderzoek.
Een ingrijpend verhaal over hoe het verleden van vluchtelingen raakvlakken vertonen met de zoektocht van Pontus naar zijn roots. Na enkele nominaties werd ‘Dit zijn de namen’ in 2013 bekroond met zowel de Libris Literatuurprijs als de Prijs van de Lezersjury van de Gouden Boekenuil. Het jaar daarop kwam ook de bekroning met de Inktaap 2014.
Publieke werken – Thomas Roseboom
Het verhaal speelt zich af in 1888, waar Walter Vedder leest dat zijn huis plaats zal maken voor een groot hotel. Op datzelfde moment brengt nieuwe concurrentie zijn neef Anijs in een benauwde positie. In ‘Publieke werken’ komen beide verhaallijnen prachtig samen, waar beide heren elkaar onbedoeld in een lastige positie houden.
Thomas Rooseboom ontving voor zijn boek in 2000 de Libris Literatuurprijs. Zeven jaar later zou ‘Publieke werken’ worden opgenomen in de top 10 beste Nederlandstalige romans ooit geschreven.
Confrontaties – Simone Atangana Bekono
Tiener Salomé Atabong wordt gevangengehouden in een detentiecentrum wegens mishandeling. Lotgenoten, irritante sessies en respectloze begeleiders raken het diepste punt van haar frustratie. Als haar periode in detentie erop zit, lijkt ze gevangen in haar omgeving. Bij thuiskomst treft ze een gebroken gezin en proeft ze de angst van wraak.
Het boek is een adembenemende, emotionele rollercoaster. Salomé schommelt tussen haat, liefde en angst. ‘Confrontaties’ is een relatief nieuw boek, met een eerste publicatie in de herfst van 2020. Wel heeft het al de prijs van Beste Boek voor Jongeren 2021 op haar naam staan.
Volledig overzicht met alle literatuurprijzen en hun winnaars per jaar
Nadat we hierboven onze eigen absolute top 10 bekroonde boekenaanraders hebben gegeven, kijken we hieronder naar het volledige overzicht ban alle literatuurprijzen die er zijn, inclusief steeds een actueel overzicht als je doorklikt.
Nederlandse literatuurprijzen alfabetisch (klik door om de winnaars te zien)
- ABN AMRO Bank Prijs
- Academica Literatuurprijs
- AKO Literatuurprijs (tussen 1997 en 1999 de Generale Bank Literatuurprijs)
- Aleida Schot-prijs
- A.L. Snijdersprijs
- Amy van Markenprijs
- Anil Ramdas Essayprijs
- Anna Blaman Prijs
- Anna Bijns Prijs
- Anna Paulowna Literatuurprijs (gemeente Anna Paulowna)
- Anne Frank-prijs
- Annie Romeinprijs/Opzij Literatuurprijs
- Anton Wachterprijs
- ANV Debutantenprijs
- Athos-prijs
- Awater Poëzieprijs
- Beste Rotterdamse Boek
- BNG Nieuwe Literatuurprijs
- Bontekoeprijs
- Brandende Pen
- Bob den Uyl-prijs
- Boekenmarkt-prijs
- BookSpot Literatuurprijs voorheen ECI Literatuurprijs en AKO Literatuurprijs
- F. Bordewijk-prijs
- Brandende Pen
- Busken Huetprijs
- Bijenkorf-literatuurprijs
- C. Buddingh’-prijs
- C.C.S. Crone-prijs
- Cestoda-prijs
- Charlotte Köhler Prijs
- Charlotte Köhler Stipendium
- Constantijn Huygens-prijs
- Louis Couperus prijs
- Crimezone Thriller Awards
- D.A. Thiemeprijs
- Declamatoriumprijsvraag
- Debutantenprijs
- Diepzee-prijs
- Johnny van Doornprijs
- DvhN Streektaalprijs
- E. du Perronprijs
- Edmond Hustinxprijs voor toneelschrijvers
- El Hizjra-Literatuurprijs
- Elle Literatuurprijs
- Essayprijs van de gemeente Amsterdam
- Europese Literatuurprijs
- Extra prijs
- Fantastels
- Filter-vertaalprijs
- Frans Erensprijs
- Frans Vogel Poëzieprijs
- F. Bordewijk-prijs voorheen Vijverbergprijs
- Gedichtendagprijs
- Geertjan Lubberhuizenprijs
- Ger Fritz-Prijs
- Gerrit Komrij-prijs
- G.H. ‘s-Gravesande-prijs
- Gouden Doerian
- Gouden Ezelsoor
- Gouden Ganzenveer
- Gouden Poëziemedaille
- Gouden Strop
- J. Greshoff-prijs
- G.W.J. Paagman-prijs
- Halewijnprijs
- Harland Award
- Heldringprijs
- Hebban Debuutprijs
- Hebban Thrillerprijs
- Hendrik de Vriesprijs
- Henriëtte de Beaufort-prijs
- Henriette Roland Holst-prijs
- Herman Gorterprijs
- Hieronymus van Alphen Prijs
- Holocaust Literatuurprijs
- Ida Gerhardt Poëzieprijs
- Ina Dammanprijs
- Jacobson-prijs
- Jan Campert-prijs
- Jan Greshoff-prijs
- Jan Hanlo Essayprijs
- Jana Beranováprijs
- Dr. Elly Jaffé Prijs
- J.C. Bloem-poëzieprijs
- J.M.A. Biesheuvelprijs
- Johanna van Buren Cultuurprijs
- Kampioenschap Nederlandstalige Speculatieve Literatuur
- Frans Kellendonk-prijs
- Kees Stipprijs
- Kosmos Eerstelingenprijs
- Kwakoe Literatuurprijs
- Laurens Janszoon Costerprijs
- Sjoerd Leikerprijs
- LGD Poëzieprijs
- Libris Literatuur Prijs
- Libris Geschiedenis Prijs
- Literatuurprijs van de gemeente Hilvarenbeek
- Lokienprijs
- Jacobus van Looyprijs
- Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs
- Amy van Markenprijs
- Martinus Nijhoff Vertaalprijs
- Meanderdichtersprijs
- Meiprijs
- Mekka-prijs
- Multatuliprijs
- Nederlandse Boekhandelsprijs
- Nienke van Hichtum-prijs
- Nieuwe Gids-prijs
- Nieuw Proza Prijs
- Nijmeegse Literatuurprijs
- NS Publieksprijs
- Opzij Literatuurprijs
- Paul Harland Prijs
- P.C. Hooft-prijs
- Jo Peters Poëzieprijs
- Peter van Straaten Psychologieprijs
- Poëzieprijs van de gemeente Amsterdam
- Marianne Philipsprijs
- Prozaprijs van de gemeente Amsterdam
- Prijs van Amsterdam
- Prijs voor kunsten en wetenschappen
- Prijs voor Meesterschap
- Publieksprijs voor het Nederlandse Boek
- Publieksprijs voor de beste gedichtenbundel
- Publieksprijs voor het Christelijke Boek
- Reina Prinsen Geerligsprijs
- Rob de Vos-prijs
- A. Roland Holst-Penning
- Schaduwprijs
- Selexyz Debuutprijs
- Stripschapprijs
- Sybren Poletprijs
- Thea Beckmanprijs
- Tollensprijs
- Trouw Publieksprijs
- Tzumprijs voor de beste literaire zin
- Unleash Award
- Verzetsprijs voor letterkundigen
- VSB Poëzieprijs
- Vredesdichter
- Dr. Wijnaendts Francken-prijs
- Jan Wolkers Prijs
Kinder- en jeugdliteratuur (klik door om de winnaars te zien)
- Boekensleutel
- Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs (voorheen Grote Jongerenliteratuur Prijs)
- Gouden Griffel, Zilveren Griffel
- Gouden Lijst
- Gouden Penseel, Zilveren Penseel
- Gouden Zoen, Zilveren Zoen
- Hotze de Roosprijs
- Jenny Smelik-IBBY-prijs
- Kinderboekwinkelprijs
- Kinderboek van het jaar
- Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen
- Nienke van Hichtum-prijs
- Prijs van de Nederlandse Kinderjury
- Prijs van de Jonge Jury en Debuutprijs van de Jonge Jury
- Theo Thijssenprijs voorheen Staatsprijs voor kinder- en jeugdliteratuur
- Vlag en Wimpel
- Wentelprijs
- Woutertje Pieterse Prijs
Engelstalige literatuurprijzen (klik door om de winnaars te zien)
- American Book Award
- Betty Trask Prize and Awards
- Booker Prize for Fiction
- Booker International Prize
- British Book Awards
- Chancellor’s Medal ook bekend als Chancellor’s Gold Medal of Chancellor’s Medal for an English Poem
- Commonwealth Writers Prize
- Costa Book Awards (vroegere Whitbread Prize)
- David Cohen British Literature Prize in the English Language
- Edgar Allan Poe Award
- Forward Poetry Prizes
- Geoffrey Faber Memorial Prize
- Guardian Fiction Prize
- Hawthornden Prize
- Heywood Hill Literary Prize
- Independant Foreign Fiction Prize
- International Dublin Literary Award
- Irish Times Literature Prizes
- James Tait Black Memorial Prize
- John Llewellyn Rhys-prijs
- National Book Critics Circle Award
- Pegasus Literatuurprijs
- PEN/Faulkner Award
- Pulitzerprijs
- Somerset Maugham Awards
- Sunday Express Fiction Award
- T.S. Eliot Prize
- Walter Scott Prize for Historical Fiction
- WH Smith Award
- WH Smith Thumping Good Read Award
- Women’s Prize for Fiction (vroegere Orange Prize for Fiction)
- Yorkshire Post Book Award
Veel leesplezier!