Hoe kun je een boekenlegger maken? Een volledig stappenplan

In dit artikel gaan we je uitleggen hoe je zelf een fraaie en handige boekenlegger kunt maken. Of liever gezegd: we leggen je uit hoe je verschillende soorten boekenleggers kunt maken. Op boekenlegger gebied is namelijk een heleboel mogelijk. Je kunt kiezen voor een traditionele boekenlegger of een boekenlegger met een uniek, tot de verbeelding sprekend design.

Eenvoudig je eigen boekenlegger maken

Wie houdt er niet van het wegdromen in een goed boek? Soms heb je dan ook zin om van kaft tot kaft te lezen, maar meestal wacht het dagelijkse leven na een paar pagina’s of hoofdstukken weer op je. Een boekenlegger zal dan bij moeten houden waar je ook alweer was gebleven. Je kunt natuurlijk een ezelsoor maken, of een blaadje of pen tussen de pagina’s steken, of een boekenlegger uit de winkel aanschaffen. Maar wat is er leuker dan je eigen, persoonlijke boekenlegger te gebruiken? Het fijne is: deze kun je zelf eenvoudig maken. Nog fijner: wij gaan je uitleggen hoe.

Een papieren/kartonnen boekenlegger

De meeste boekenleggers zijn van karton gemaakt, al dan niet versierd met een mooi papier, bijvoorbeeld een cadeaupapier. Hieronder leggen we je uit hoe je deze eenvoudig zelf kunt maken.

Leg de materialen klaar

Voor materiaalkeuze van je boekenlegger heb je de nodige opties. Je kunt bijvoorbeeld denken aan een krant, cadeaupapier of zelfs een foto of een ansichtkaart. Het is maar net wat je voorhanden hebt, en in welke stijl je de boekenlegger wilt maken. Zorg er alleen wel voor dat het materiaal niet te dik is: dat zou in je boek later een ongelukkige ‘bobbel’ geven, wat niet goed is voor het boek (en bovendien niet mooi staat).

Voor de rest heb je de volgend materialen nodig om aan de slag te kunnen:

  • Papier
  • Karton
  • Schaar
  • Lijm
  • Lint (optioneel)
  • Lamineermachine (optioneel)
  • Lamineerhoesje (optioneel)

Aan de slag deel 1: knippen

Pak het papier dat je wilt gebruiken en het karton. Knip deze beide in exact dezelfde vorm (en grootte). Je kunt als vuistregel aanhouden dat een boekenlegger ongeveer 13 centimeter hoog is en 4 centimeter breed, maar uiteraard kun je hier wel licht van afwijken. Doe dit echter niet te veel, want juist deze maat past mooi in vrijwel alle boeken, misschien met uitzondering van bijvoorbeeld dwarsliggers en overige rariteiten.

Voor de vorm kun je kiezen voor een standaard rechthoek, al dan niet met een ‘dakje’ aan de bovenkant. Maar feitelijk zijn er geen regels voor, zolang de grootte maar ongeveer klopt. Wel is het handiger om een rechthoekige vorm te gebruiken, zodat je deze tegen de ‘binnenkant’ van het boek kan drukken. Maar nogmaals: een harde wet is dit niet.

Aan de slag deel 2: plakken

Nu je de boekenlegger in de juiste vorm en met de juiste afmetingen hebt geknipt, kun je het papier en het karton (dat voor versteviging dient) op elkaar plakken. Hiervoor volstaat simpele huis-, tuin- en keukenlijm. Als het geheel eenmaal mooi vast zit, kun je de randjes nog wat aanpakken door hier aardige versieringen in te knippen.

Het lamineren van de boekenlegger (optioneel)

Om ervoor te zorgen dat de boekenlegger langer mooi blijft, kun je er nog voor kiezen deze te lamineren. Dit vergt wel enige voorbereiding, want je moet een lamineermachine en een lamineerhoesje klaar hebben liggen. Ga vervolgens als volgt te werk:

  1. Verwarm de lamineermachine
  2. Leg de boekenlegger in het hoesje
  3. Haal het hoesje door de lamineermachine
  4. Knip de boekenlegger uit

Versieren met een lint (optioneel)

Als het je nog altijd niet fraai genoeg is, dan kun je nu een finishing touch toepassen met het toevoegen van een lintje. Dit staat bijzonder fraai als je het boek dicht op de tafel of het bureau hebt liggen.

Met bovenstaand stappenplan maak je eenvoudig een fraaie boekenlegger, tegen lage kosten en zonder al te veel moeite.

Een boekenlegger borduren

Als je liever je boekenlegger borduurt, kun je daar ook voor kiezen. Dit kost iets meer tijd en moeite, maar met een beetje handigheid moet het je in een uurtje wel kunnen lukken. Maar ook hier geldt: wil je wat bijzonders, dan moet je er de tijd voor nemen.

Leg de materialen klaar

Voor het borduren van een boekenlegger heb je de volgende materialen nodig:

  • (Gekleurd) vilt
  • Stofschaar
  • Borduurschaar (optioneel)
  • Naald
  • Garen
  • Pen

Het knipwerk met de juiste schaar

Ook bij deze methode ontkom je niet aan het nodige knipwerk. Het is de bedoeling dat je twee driehoeken knipt in het vilt. Let op: het is belangrijk dat deze zo identiek mogelijk zijn. Gebruik hiervoor rechte lijnen. In kleur kun je eventueel variëren: de twee vilten driehoeken mogen best een andere kleur hebben (maar het hoeft niet). Gebruik voor het knippen het liefst een stofschaar. Deze is lekker scherp en zorgt ervoor dat het vilt niet gaat pluizen. Heb je geen stofschaar, dan voldoet een borduurschaar ook wel. Om de boekenlegger te ‘verzwaren’, kun je tenslotte nog besluiten om wat karton toe te voegen.

De vorm van de boekenlegger bepalen

De standaardvorm van de boekenlegger is nu een driehoek, maar je kunt hiermee ook variëren. Het mooiste is wel om een ‘punt’ aan de bovenkant te houden, om over de bladzijde te slaan. Je kunt dus denken aan een soort pijl, of een huisje, zolang de ‘punt’ maar intact blijft.

De boekenlegger versieren

Nu je al het nodige werk hebt verricht, zul je de boekenlegger zo mooi mogelijk willen maken. Toch hoeft het versieren niet veel tijd te kosten. Als je haast hebt, borduur je bijvoorbeeld slechts een enkele letter op de boekenlegger.

Wil je wat meer van je boekenlegger maken, dan kun je er ook voor kiezen er bijvoorbeeld Franse knopen op te borduren, of te werken met diverse kleuren. Zorg er wel voor dat de boekenlegger niet al te dik wordt; zoals we eerder al stelden komt dit de kwaliteit van het boek niet ten goede. En we willen wel dat het geheel er netjes uit blijft zien.

Het vastmaken van de boekenlegger

Om de boekenlegger mooi om de pagina te laten vallen, borduur je de punt van de rand van de boekenlegger dicht. Dit kun je doen met zowel een feston- als een stiksteek. Als dit eenmaal goed zit, dan is je sierlijke, geborduurde boekenlegger klaar voor gebruik.

Variatietip: een vilten monster als boekenlegger

Natuurlijk, zo’n geborduurde boekenlegger staat mooier. Maar als je echt los wilt gaan, kun je ook een figuurtje maken om tussen de bladzijden te leggen. We leggen hier kort uit hoe je dit voor elkaar kunt krijgen, waarbij je voor een uitgebreider overzicht grofweg de volgorde van de uitleg bij ‘een boekenlegger borduren’ kunt volgen:

Materiaalkeuze

  • Leg voor je begint de volgende spullen klaar:
  • Garen
  • Naald
  • Potlood
  • Vilt
  • Poppenvulsel (optioneel)
  • Lijm

Aan de slag (verkorte versie)

  1. Knip in het vilt de vorm van de boekenlegger. De standaardmaat is en blijft 13 bij 4 centimeter, maar als je wilt kun je daar vanaf stappen. Let op: knip zowel de voor- als de achterkant. Je moet dus met twee stukjes vilt overblijven.
  2. Borduur iets speciaals op de voorkant. Je kunt denken aan de titel van je favoriete boek, of de naam van een dierbaar persoon. Misschien zelfs wel je eigen naam. Dat maakt de boekenlegger net iets persoonlijker.
  3. Nu is het tijd om de voor- en achterkant op elkaar te naaien. Hiervoor kun je zowel de feston- als de dekensteek gebruiken.
  4. De belangrijkste stap komt nu, namelijk het knippen van de monstertjes. Vergeet ook hier weer niet zowel voor- als achterkant uit te knippen. Je mag zelf weten welke vorm je monstertjes hebben.
  5. Versier de monstertjes met bijvoorbeeld een mondje, een oog of een tand. Je kunt hier compleet je eigen fantasie op los laten, maar onthoud: zorg ervoor dat de boekenlegger niet te dik wordt.
  6. Als extraatje is het leuk om het monstertje ook handjes te geven, die als het ware ‘over’ de pagina komen te hangen. Dit in plaats van een simpele punt. Het vergt wat extra werk, maar als je dan toch eenmaal bezig bent met zo’n schitterende, gepersonaliseerde boekenlegger…
  7. De laatste stap is het monstertje aan elkaar te naaien. Als het goed is heb je nu een lijfje, een hoofdje en misschien wel handjes. Bijna te leuk om daadwerkelijk te gebruiken, of om als cadeau weg te geven.

Overige soorten boekenleggers

Als je dacht dat we nu wel alle opties hadden gehad, vergeet het maar. We hebben hieronder namelijk nog een aantal mogelijkheden voor een superhippe boekenlegger heel kort voor je op een rijtje gezet:

Paperclip

Een paperclip als boekenlegger, hoe simpel kan het zijn? Je kunt de paperclip in de voor jouw gewenste vorm buigen. Denk eens aan een hartje, of een letter van het alfabet.

Lintje

Zoals we eerder al stelden: een lintje kan heel mooi staan tussen een boek. Bovendien kun je deze naar hartelust pimpen: hang er bijvoorbeeld een medaillon aan, of een sieraad. Het mooiste is natuurlijk als dit accessoire iets met boeken te maken heeft. Misschien heb jij wel iets in huis liggen wat hier zeer geschikt voor is.

Wasknijper

Een laatste leuke variant voor een boekenlegger is het gebruik van een wasknijper. Sluit deze op de pagina waar je bent, en je kunt zo weer verder bij je volgende leesbeurt.

Een kartonnen boekenlegger met leeslint maken

Wil je een boekenlegger maken, dan doe je dat natuurlijk het beste met stevig materiaal, waaronder karton. Tijdschriftpapier of cadeaupapier is zo gescheurd. Kies dus voor iets heel stevigs.

  • Je knipt de gewenste vorm van het karton. Uiteraard kun je een boekenlegger zo groot of klein maken als je zelf wilt.
  • Knip nu een bepaald onderwerp uit. Dit is wat je op het karton gaat plakken. Ook dit dient de juiste maat te hebben.
  • Plaats de stukken op elkaar en lijm ze vast. Neem genoeg tijd om het onderwerp te laten drogen. Je kunt er uiteraard voor kiezen één kant of beide kanten van het karton te beplakken.
  • Breng de boekenlegger in model door rafelrandjes af te knippen.
  • Aan de bovenzijde van de boekenlegger maak je in het midden een gaatje. Hier gaat de leeswijzer in.
  • Een leeswijzer? Die maak je heel eenvoudig zelf. Het enige dat je nodig hebt is een dun lint of touw in een kleur die je bevalt. Meer dan zo’n 35 centimeter heb je niet nodig.
  • Je vouwt het lint door midden. Enkele centimeter vanaf beide uiteinden leg je een dikke knoop.
  • Eventueel kun je verschillende kralen toevoegen aan het lint. Je zet de kralen vast met een volgende knoop.
  • De leeswijzer maak je eenvoudig vast met een lus door het gaatje (niet te strak natuurlijk).
  • In principe is de boekenlegger nu af, maar je kunt het natuurlijk zo uitgebreid maken als je zelf wilt. Kies er bijvoorbeeld voor om verfversiering toe te voegen. Of wat dacht je van stikkers?

De kunst van lamineren

Wil je er zeker van zijn dat je boekenlegger lang bewaard blijft? Lamineer hem dan. Hiervoor gebruik je een eigen lamineerapparaat of je gaat hiervoor naar een copyshop. Het lamineerapparaat moet voorverwarmd worden. De boekenlegger schuif je in een speciaal lamineerhoesje. Dit lamineerhoesje dien je op maat te knippen. Hou er rekening mee dat de randjes 4 mm breder dan de boekenlegger moeten zijn. Of maak meerdere boekenleggers tegelijk.

Meerdere boekenleggers tegelijk lamineren

Wist je, dat als je meerdere boekenleggers tegelijk maakt, je ze allemaal tegelijk in één grote lamineerhoes kunt stoppen? Zo bespaar je niet alleen tijd, maar ook geld. Hou er rekening mee dat je de boekenlegger uit elkaar moet leggen: zorg dat er zo’n 1.5 centimeter tussen zit. Wil je zeker weten dat ze op hun plek blijven liggen? Doe er dan een druppel lijm tussen.

YouTube video: zo maak je een boekenlegger

De Volgende YouTube video’s geven een stap voor stap uitleg en inspiratie voor de leukste boekenlekkers:

  • Ontdek deze instructievideo van Meester Sander over hoe je zelf een boekenlegger kunt vouwen:
  • JeugdClubsVoorhout laat je zien hoe je mooie boekenleggers in de vorm van dieren maakt:
  • Crea’Bella brengt in beeld hoe je een zogenaamd “Boekenmonster” kunt vouwen:

Wat kun je allemaal gebruiken voor een boekenlegger?

In het kort: van alles en nog wat. Je kunt het zo gek niet bedenken, of je kunt het als een boekenlegger gebruiken. Bij wijze van spreken pak je een mes uit de messenla en schuif je die tussen de bladzijden. Hieronder geven we je een aantal tips om zelf inspiratie op te doen:

  • Maak gebruik van iets stevigs, dus liever karton dan dun papier
  • Voeg touwtjes of lint toe voor een leestint
  • Maak gebruik van kralen
  • Ook voeg een veer toe
  • Versier met glitters of met stickers
  • Of schrijf iets leuks op je boekenlegger met verf of stift
  • De hobbywinkel heeft iedereen wel iets leuks te bieden
  • Gebruik de tekening van je kind als boekenlegger
  • Ken je die speciale knutseloogjes? Die kun je toevoegen om monsters en beestjes te maken.
  • Een eindproduct dat gelamineerd is, blijft veel langer bewaard. Let ook op je vingers als je gebruik maakt van een lamineerapparaat – deze worden namelijk erg heet.
  •  Met een perforator breng je gaatjes aan voor je leeslint.

Een “uitknip” boekenlegger maken

Eén van de eenvoudigste opties voor het maken van een leuke boekenlegger is op internet op zoek gaan naar een geschikte afbeelding – iets dat je leuk vindt of dat past bij boeken. Kies een fraai patroon of bijzondere afbeelding. Deze kun je vervolgens afdrukken op stevig papier en in de gewenste vorm knippen. Eventueel kun je nog met stift of glitters versieren.

Maak een boekenlegger van een oud boek

Een andere methode is om van een oud boek een nieuwe boekenlegger te maken. Je doet dit allereerst door de kaft van het boek los te knippen. Aan de bovenzijde maak je met de perforator een gaatje. Je hoeft nu alleen nog maar een leuk lintje door het gaatje te halen en een knoop te leggen. Je hebt nu heel eenvoudig een boekenlegger van een oud boek gemaakt. Het doet een beetje aan de film Inception denken: een boek binnenin een boek.

Een vlechtmodel boekenlegger maken

Je kunt ook een leuke boekenlegger maken met een paar gevlochten stroken papier. Het is niet moeilijk, kost weinig tijd, maar het resultaat mag er zijn. Het enige dat je nodig hebt is twee vellen papier (het liefst in verschillende kleuren), een perforator, lijm, een lintje en een schaar.

  • Uit de twee vellen papier knip je vier stroken, elk van één centimeter breed en over de hele lengte.
  • De twee stroken die van dezelfde kleur zijn, plak je haaks op elkaar vast. Dat doe je voor beide kleuren.
  • Je werkt met vier stroken. Deze vouw je om en om over elkaar heen. Je vouwt eerst de buitenste twee stroken naar binnen toe en vervolgens de binnenste stroken. Door om en om te vouwen, ontstaat een mooie – maar ook stevige – gekleurde papieren vlecht.
  • Als het papier op is, plak je de uiteindes aan elkaar vast. Losse stukjes knip je af, zodat alles in één fraaie punt eindig. Maakt bovenaan een gaatje met de perforator en haal het lintje er doorheen. Ziezo: in enkele minuten heb je een boekenlegger gemaakt.

Boekenlegger maken via Canva

Ken jij Canva al? Dit is een online designplatform dat gebruikt kan worden voor het maken van je eigen, fraaie boekenleggers. Canva heeft zelfs een eigen “Bookmark Maker” dit is een handige tool, of programmaatje, waarmee je zelf een boekenlegger in elkaar zet. Je kunt iets maken in je eigen stijl, ook als je geen enkele ervaring hebt met het ontwerpen van wat dan ook.

Hoe Canva werkt?

De Canva Bookmaker maakt gebruik van sweep- en neerzet tools. Je kunt professioneel ontworpen lay-outs uit een grote bibliotheek uitkiezen, evenals verschillende elementen en deze gemakkelijk toevoegen aan het design van je boekenlegger door ze over het beeld te schuiven. Je maakt een boekenlegger via Canva Bookmaker door de volgende stappen te volgen:

  • Open het programma en zoek op “Boekenlegger:
  • Blader door honderden verschillende bladwijzersjablonen en kies een template uit
  • In de Canva bibliotheek vind je ook miljoenen verschillende stockfoto’s (foto’s waarop geen rechten zitten en die dus door iedereen vrijuit te gebruiken zijn)
  • Kies ook een kleurenschema, een tekstvak en lettertypes, of voeg stickers toe
  • Je kunt er ook voor kiezen een eigen foto of scan te uploaden
  • Alles naar wens? Sla je bladwijzer dan op en download hem. Vervolgens kun je de download afdrukken.
  • Het fijne van Canva is dat je bladwijzers in ongelooflijk hoge resolutie kunt afdrukken.

De kunst van de boekenlegger

Als je online rond gaat kijken, zul je zien dat het maken van een boekenlegger tot kunst is verheven. Er zijn heel wat creatieve mensen en kanalen die bezig zijn met het ontwerpen van de leukste modellen boekenlegger. Het leuke van deze boekenleggers is dat ze niet duur zijn.

Gebruikte bronnen voor dit boekenlegger artikel

Dit artikel is onder meer samengesteld aan de hand van de volgende bronnen:

Succes!